Кимчи одоогийн амтаа олтлоо хэдэн зуун туулжээ. Солонгосчууд кимчиний анхны хувилбарыг бvр VII зуунд бодож олсон аж.
Хаад ноёдоос бусад эгэл ард махтай хоол идэх нь биелшгvй мєрєєдєл байсан тэр vед ногоог давслан даршилж євлийн хvнсээ нєєцлєх арга тарчиг хvйтний улиралд ч эр нєхрєє гэдэс цатгалан байлгах ажилсаг солонгос эмэгтэйчvvдийн эрхэм зорилгод нийцжээ. Эрт цагт даршилсан ногоог «чимчэ» гэдэг байж. Он цаг улиран чимчэ бэлтгэх арга нарийсахын хэрээр амт чанар нь ч єєрчлєгдєв. Чимчэ нь димчэ, кимчэ, кимчи болон нэрээ сольсон
байна.
Гэвч XII зуунд олон тєрлийн амтлагч хэрэглэж занших хvртэл кимчиний амт нэг их сайхан байгаагvй аж. Харин XVIII зуунд Солонгосын хойгт Ємнєд Америкийн далайн худалдаачид улаан чинжvv тээж ирсэн нь кимчиний жорыг эрс єєрчлєв. Кимчиг нунтаг улаан чинжvvгээр амтлах болсноор хvний биед асар их хор цуглуулдаг давсны үүргийг багасгажээ.
Кимчигvй хоолны ширээ гэж Солонгост vгvй. Солонгосчууд байгаа газар кимчиний vнэр ханхийнэ. Солонгосын компаниуд 13 дахь сарын цалингаа «кимчи-бонус» хэмээн авгайлдаг юм билээ. Тэр мєнгєєр эхнэрvvд нь євлийнхєє кимчиг тєхєєрнє. Эр нєхрvvд муудалцахдаа «Танай эхнэрийн кимчиг идэхийн аргагvй» гэхчлэн єрсєлдєгчийнхєє амыг таглахдаа сийхгvй. Солонгосын баг 2002 оны хєлбємбєгийн ДАШТ-д ялалт байгуулснаа «kimchi-power» гэлцэж солонгос гал тогооны гайхамшгийг дэлхий даяар сурталчилсан.
Єтєлсєн ч хєнгєн шингэн, толигор харагддагаа мєн л кимчитэй тэд холбодог. Тэр ч бvv хэл, кимчи их идвэл SARS тусдаггvй гэсэн цуурхал саяхныг хvртэл амь бєх байлаа. Бас ДОХ хvртэл кимчинээс айна гэх солонгос хvнтэй таарвал vг бvv сєрєєрэй. Мах голдуу хvнстэй монголчуудын ширээнд сvvлийн vед кимчитэй таваг зай эзлэх болжээ. Гэрийн эзэгтэй нар єєрийн гараар кимчи дарж заншвал монгол эрчvvд ч «kimchi-power» vзvvлж, ялалт байгуулахыг vгvйсгэхгvй.
Тиймээс кимчи хийж сурцгаая!
Орц:
* 2 ш байцаа (хятад)
* 1 ш лууван (дунд зэргийн)
* 4 ш том ногоон сонгино
* 50 гр нялх ногоон сонгино
* 50 гр яншуй
* 1 толгой сармис
* 30 гр цагаан гаа, шинэхэн
* тал стакан улаан чинжvv
* 1 ширхэг алим (эсвэл лийр)
* 3 амны халбага элсэн чихэр
* давс
* ногооны үүсүү
* тал аяга кимчиний тос/seasame-н тос
Бэлтгэх нь:
- Байцааг уртааш нь 2-3 хуваана.
- Саванд ус хийж, хоёр аяга давс уусгаад байцаагаа хийж 4-6 цаг байлгана. (байцаа налмайн шалчийсан байх ёстой)
- Байцааг давстай уусмалаас гаргаж хvйтэн цэвэр усанд угаана.
- Байцааг хатаана. (далбангуудад нэвчсэн усыг шавхарч дуустал)
- Тал аяга усанд улаан чинжvvгээ зуурна.
- Нимгэн хэрчсэн луувангаа улаан чинжvvтэй сайтар холино.
- Сармис, цагаан гаа, алимаа vрж нунтаглаад, таван см-ийн урттай хэрчсэн сонгино, яншуйтай холино.
- Луувантай хольсон улаан чинжvvгээ ногоонуудтай нийлvvлж нэг саванд хийгээд кимчиний тос, амны халбагаар гурван элсэн чихэр, 1/3 үүсүү, хоёр дашидагаар амталж сайтар хольж хутгана. (Yүн дээр сам хорхой, дун эсвэл жижиг загас нэмбэл кимчиний жинхэнэ амт гарна.)
- Давсны уусмалд дэвтээж бэлтгэсэн байцааныхаа далбан бvрт амтлагчийн холимгийг тvрхэнэ. Чингэхдээ байцааны зузаан хэсэгт ахиухан, нимгэн хэсэгт чинжvvний єнгє орох тєдий тvрхэхэд болно.
- Амталсан байцаагаа гадна талын навчаар нь орооно.
- Дээрхийг шавар вааранд (байхгvй бол хуванцар саванд) хийж дээгvvр нь байцааны гадна талын навчаар (эсвэл тугалган цаасаар) бvрээд тагийг нь тавьж -3-10 градуст 10 цаг байлгахад кимчи бэлэн болно.
1 comment:
Анх удаагаа кимчи хийж үзэв. Лууван, сармис, алим зэргээ бага 1 стакан орчим устай роботонд хийгээд нухаш болгочихов, өмнө нь Солонгосуудын ингэж хийж байхыг нь харсан юм л даа. Нухашин дээрээ нунтаг цагаан гаа, перцээ нэмээд нийцүүлээд тэгээд л кимчиний соус маань бэлэн болчихож байгаа юм. Нээрээ жороо анхаарч уншаагүйн гайгаар 30 гр шинэхэн цагаан гааны оронд 30 гр хатаасан нунтаг цагаан гаа хэрэглэсэн :(, үүсүү олдоогүй тул үүсүүгүй хийсэн. Гэхдээ л гоё болсон шүү, манайхан идчихээд юун ууттай кимчи гэсэн нь их урам хайрласан, туршаад үзээрэй хүмүүсээ.
Post a Comment